بازار اینترنتی (Marketplace) و فروشگاه اینترنتی چه تفاوتهایی دارند؟

بسیاری از افراد تصور می‌کنند بازار اینترنتی یا مارکت پلِیس و فروشگاه اینترنتی هردو یک مفهوم دارند و فعالیت مشترکی انجام می‌دهند.

اگرچه هردوی این کلمات، فروشگاه اینترنتی و بازار اینترنتی یا Marketplace، هردو به کسب و کارهایی اطلاق می‌شود که در فضای دیجیتال فعالیت دارند، اما یکسری تفاوت‌های اساسی در نوع فعالیت این کسب و کارها وجود دارد. به عنوان مثال بازار اینترنتی پلتفرمی است که در آن صاحب وبسایت اینترنتی، به اشخاص یا شرکت‌ها اجازه می‌دهد به صورت آنلاین محصول یا خدمت خود را به فروش برسانند و به طور مستقیم برای مشتری فاکتور صادر کنند. در این پلتفرم فروشنده‌های مختلفی می‌توانند به بازاریابی و فروش اینترنتی محصولات خود بپردازند. مالک بازار اینترنتی، برروی محصولاتی که در آن عرضه می‌شود مالکیتی ندارد و خود نیز به طور مستقیم با مشتری در ارتباط قرار نمی‌گیرد. در واقع بازار اینترنتی یا Marketplace پلتفرمی برای فروشندگان و خریداران است و بسیار شبیه به بازارهای فیزیکی است که تعدادی غرفه در اختیار فروشندگان برای فروش محصولاتشان قرار می‌گیرد.

در مقابل، فروشگاه اینترنتی به وبسایت یک کسب و کار اینترنتی اطلاق می‌شود که تحت عنوان یک برند خاص به فروش محصولات در وبسایتی که خود مالکیت آن را در اختیار دارد می‌پردازد. در فروشگاه اینترنتی مالکیت محصولات تنها به دارنده‌ی وبسایت اختصاص دارد. صدور فاکتور و باقی پروسه‌های فروش نیز توسط خود فروشگاه انجام می‌شود. در فروشگاه‌های اینترنتی امکان اختصاص فضا به فروشنده‌های دیگر وجود ندارد.

در این مطلب به چند تفاوت اساسی بین بازار اینترنتی و فروشگاه اینترنتی اشاره می‌کنیم:

1. رویکرد بازاریابی و بازار هدف

برای هر کسب و کاری داشتن ایده و مفهومی شفاف در خصوص رویکرد بازاریابی و هدف قرار دادن مخاطبان، اهمیت زیادی دارد. در فروشگاه اینترنتی شما باید بر خریداران (مشتریان) تمرکز کنید در حالی که در در بازار اینترنتی شما نه تنها باید مشتریان را با استراتژی‌های خاص به سمت خود جذب کنید، بلکه این فروشندگان هستند که در قلب کسب و کار شما قرار دارند و پایه و اساس marketplace  را تشکیل می‌دهند. در فروشگاه اینترنتی، صاحب کسب و کار باید تمرکز خاصی بر هدایت ترافیک و بازدیدکننده به سمت وبسایت خود داشته باشد چرا که پس از جذب بازدید کننده، باقی فرایند خرید پیچیدگی خاصی ندارد. کاربر یا بازدیدکننده محصول مورد نظر خود را انتخاب کرده و از آنجا که تنها با یک فروشنده سر و کار داریم، فرایند خرید اینترنتی به آسانی باقی مراحل خود را طی می‌کند. از سوی دیگر بازار اینترنتی از فعالیت چندین کاربر بر روی وبسایت خود بهره می‌برد که این تعدد به خودی خود باعث جذب بازدیدکنندگان به سوی وبسایت می‌شود. چرا که هریک از فروشندگان به طور جداگانه برای محصولات خود تبلیغاتی انجام می‌دهند و کاربران را به بازدید از بازار اینترنتی ترغیب می‌کنند. هرچه فروشندگان از فعالیت در این بازار اینترنتی رضایت بیشتری داشته باشند، خرید و فروش آنلاین بیشتری در بازار اینترنتی انجام شده و این مسئله به بیشتر شناخته شدن Marketplace یا بازار اینترنتی مورد نظر منتهی می‌شود.

2. قابلیت گسترش

یک بازار اینترنتی خودش هیچ محصولی را خرید و فروش نمی‌کند، به همین دلیل ریسک اقتصادی بسیار پایین‌تری نسبت به یک فروشگاه اینترنتی متحمل می‌شود. فروشگاه اینترنتی به طور دائم در حال سرمایه گذاری و اختصاص بودجه برای خرید کالاهایی است که مدت زمان به فروش رسیدن و حاصل شدن سود فروش آن نامشخص است. حتی ممکن است محصولی هیچگاه فروخته نشود. اما همانطور که گفته شد بازار اینترنتی ریسک کمتری در گسترش یا محدودتر کردن فعالیت خود دارد، از همین رو سریعتر می‌تواند مقیاس فعالیت خود را گسترده‌تر کند. البته با گسترده‌تر شدن فعالیت، به پشتیبانی قوی‌تر و حرفه‌ای‌تری نیز نیاز است اما ریسک مالی آنچنان قابل توجهی به همراه ندارد.

3. موجودی بیشتر و کالاهای متنوع‌تر

به خاطر داشته باشید هرچه تنوع کالاها بیشتر باشد، احتمال اینکه مشتریان بتوانند آنچه مد نظر دارند را بیابند بیشتر است. تنوع کالاها اغلب باعث می‌شود که توجه بازدیدکنندگانی که تنها به وبسایت علاقه‌مندند و با هدف تماشای وبسایت به آن مراجعه کرده اند، به خرید محصول جلب شود.

اصل پارتو یا قانون ۸۰/۲۰ درباره مالکیت اقلیت بازار بر اکثریت خرید و فروش انجام شده در آن صحبت می‌کند. گاهی اوقات افزایش موجودی برای کالایی خاص ممکت است در روند فروش کالایی دیگر که فروش خوبی دارد نیز مشکل ساز شود. در فروشگاه اینترنتی اصل پارتو یا قانون ۸۰/۲۰ به این معناست که شما باید به وسیله کاهش شدید قیمت کالاهایی که فروخته نشده‌اند، آن‌ها را به فروش برسانید. اما در مقابل، بازار اینترنتی این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که اگر کالایی فروخته نشد، با یک کلیک ان را از سایت خارج کنید.

در ادامه‌ی این مطلب در مجله کشینه به بیان سایر تفاوت‌های بین فروشگاه اینترنتی و بازار اینترنتی یا Marketplace می پردازیم.